Met anticiperende regelingen beter de energiebehoefte inplannen
Onderwerpen
Artikel Installatie Journaal
In een slim en anticiperend energiesysteem werken laadpalen, warmtepompen, zonnepanelen en energieopslag gebroederlijk samen. Een dergelijke systeemaanpak levert veel op, maar eenvoudig is het niet. Zo is de uniforme uitwisseling van data een pijnpunt. Toch is er nu al veel mogelijk, zo weet Kevin de Bont.
“De kracht van systeemdenken is alle technische disciplines te laten samenwerken
in een groter geheel. Dat leidt tot energiebesparing, een gezond evenwicht tussen
vraag en aanbod én kostenvoordeel”, zo vertelt Kevin de Bont. De Bont was adviseur
bij Kropman en nu als manager bij de nieuwe business van het installatiebedrijf,
genaamd: OpenToControl . “We leven nog in een redelijk fossiel energiesysteem,
zowel in vormen van opwekking alsook de contractvormen, maar niet voor lang
meer. Netcongestie, variabele zon- en windenergie en dynamische
energiecontracten leiden ertoe dat software en stuurbare systemen veel belangrijker
zullen worden.”
Anticiperende regelingen
“Conventionele regeltechniek kun je vergelijken met reactievoetbal”, gaat hij verder.
“Als de ruimtetemperatuur te laag is, gaat de klimaatinstallatie compenseren en
begint bijvoorbeeld de warmtepomp te draaien. Dit terwijl de netbelasting al hoog is,
de energie grijs en op een laadplein elektrische auto’s staan te laden. Waar je
naartoe wil, is het beter inplannen van de energiebehoeften door het realiseren van
anticiperende regelingen. Het doel van anticiperend regelen is het beter controleren
van je energievraag met als resultaat een beter comfort, minimale energie en
vermogensvraag (congestie/capaciteit) en dit zoveel mogelijk in balans met
duurzame energie.”
Onder de 50 kWh per m2
Het grootste project dat op basis van deze filosofie door Kropman is gerealiseerd is
bij het hoofdkantoor van a.s.r. Verzekeringen. “Kropman doet hier al dertig jaar de
regeltechniek. Via OpenToControl zijn we die nu naar een hoger niveau aan het tillen. In de automatiseringssoftware zit in alles vervat: van vijverpomp, warmtepomp, warmte-koude en batterij-opslag, verlichting tot het laadplein. Daarbij benaderen we het geheel vanuit het gebouw terwijl de laadinfrastructuur er
een onderdeel van is. Dankzij de renovatie, energiebesparingsmaatregel en het slim aansturen ligt de werkelijke energiefootprint onder de 50 kWh per vierkante meter, waarmee het gebouw conform de DGBC-standaard al Paris proof is.”
Laadpalen slim aansturen
De Bont zoomt dieper in op het elektrisch laden bij a.s.r.. “Scenariostudies zijn
uitgevoerd om na te gaan welke invloed de elektrificatie van het wagenpark op het
geheel zou kunnen betekenen. Vervolgens hebben we ongeveer 300 laadpunten geïnstalleerd maar er is ruimte voor 450 laadpunten. De investering is in eerste
instantie dus wat hoger omdat de infrastructuur breder is uitgelegd, maar
uiteindelijk zullen ze hier in de toekomst veel kosten mee besparen aangezien er nu
heel eenvoudig extra laadpalen kunnen worden toegevoegd.” Die laadpalen worden
slim aangestuurd. “We voorspellen eerst wat de benodigde vraag en het beschikbare
aanbod aan energie is. Zo is het mogelijk om elk kwartier 24 tot 48 uur vooruit te
voorspellen hoeveel auto’s er zullen gaan laden. Gebruikmakend van machine
learning en rekening houdend met vooraf bepaalde parameters zal de software de
auto’s op het meest geschikte moment laden, steeds met het doel de laadbehoefte
tegen einde werkdag, 16 uur, gewaarborgd te hebben.”
Rond 16 00 een volle accu
De kracht zit in de eenvoud. Het slim waarborgen gebeurt zonder appjes waarop gebruikers iedere laadsessie aan moeten geven hoeveel energie ze nodig hebben en wanneer ze weggaan. “Uit praktijkonderzoek blijkt dat gebruikers structureel aangeven dat ze verwachten de laadpaal eerder te verlaten dan in werkelijkheid gebeurt. Verder zie je ook dat een laadpaalgebruiker gewoonweg geen zin heeft om de applicaties te gebruiken als er geen direct persoonlijk belang bij is. Daarom hebben we het anders aangepakt. Iedereen neemt in principe deel aan het slim laden waarbij er op duurzame dagen tegen 16:00 altijd een volle accu wordt gewaarborgd. Heb je een afwijkende behoefte, dan moet je in actie, door fysiek je elektrische auto, op een daarvoor bestemde laadpaal aan te sluiten waar wel direct kan worden geladen. Die bevinden zich op de parkeerplekken in de verste uithoek van de parkeergarage. Het moet dus een bewuste keuze zijn om niet in de flow mee te gaan.”
Lagere piekbelasting
“In het begin was het wel even wennen voor de gebruikers dat we hun laadproces
beïnvloeden. Communicatie is daarom key. Je moet gebruikers informeren wat je waarom doet en dat het voor kan komen dat hun laadprocessen even gepauzeerd
kunnen worden. Door slim te laden is er een veel lagere piekbelasting op het net en
kunnen we op deze locatie daarbij 50 procent meer duurzame geladen kilometers
realiseren. Dat zijn mooie resultaten.”
Gebouw als flexibel opslagsysteem
Anticiperende regelingen gelden niet alleen voor stationaire en rijdende elektrische
opslagsystemen. In een slimmer energiesysteem kun je w- en e-installaties laten
samenwerken door je gebouw te beschouwen als een flexibel opslagsysteem of
buffervat. Goed geïsoleerde gebouwen kunnen warmte bijvoorbeeld goed
vasthouden. Als je weet wat de afkoelconstante is, dan is het misschien slimmer om
niet om 6 uur maar alvast om 3 uur ’s nachts de warmtepomp aan te zetten. Het
verbruik ligt in totaal mogelijk wat hoger, maar als je het grotere geheel bekijkt, is
dit mogelijk toch duurzamer én goedkoper. De bekende ochtendpiek wordt
vermeden waardoor geen centrales hoeven worden bijgeschakeld en mogelijk geldt
een lager tarief aangezien prijstechnisch in de ochtend en avond de dynamische
tarieven het hoogst zijn.”
Communicatieprotocol
Systeemdenken kan veel opleveren, maar er zijn ook nog een aantal pijnpunten waar
rekening mee moet worden gehouden. “De grootste uitdaging is vooralsnog het
gebrek aan een uniforme standaard voor informatie en data-uitwisseling. Een
standaardisatieslag waardoor systemen merkonafhankelijk met elkaar kunnen
communiceren is nodig om de systemen nog beter en sneller op elkaar af te
stemmen. We zien nog te vaak dat eindgebruikers een systeem aanschaffen en op basis van een aantal basiseigenschappen terwijl ze in een later stadium niet met een 3rd party systeem aangestuurd kunnen worden”, stelt De Bont. “Wie op korte of langeretermijn wil overstappen op dynamische energie- en netcapaciteit tarieven zal dit gegeven moeten meenemen in zijn investeringsbeslissing. In de praktijk wordt daar nog veel te weinig aan gedacht met soms eerder dan gewenst productvervangingen tot gevolg (denk aan niet slim-stuurbare laadinfra). Denk aan die stip aan de horizon die alsmaar sneller dichterbij komt.”
Deel dit bericht op:
